Eğitimlerine Ek Olarak Çocuklarınızın Hayatına Nasıl Katkıda Bulunabilirsiniz?
Okul dışı aktiviteler nelerdir? Okul eğitimlerine ek olarak cocuklarınızla neler yapabilirsiniz? Yapılan araştırmaları derledik ve annelerle konuştuk.
Okumak en temel nokta: Tifanny, çocuğuyla birlikte yaptığı okul dışı aktivitelerden en değerlisini okumak olarak tanımlıyor. İstatistiklere göre erkek çocukların okuma becerilerinin kendi akranları olan kız çocuklarına göre daha düşük olduğunu belirtiyor. Yaşça küçük olan çocuklara yapılan okuma onların ilerideki anlama ve okuma becerileri için önemli ve diğer taraftan onların hayal güçlerinin gelişmesine yardımcı oluyor. Araştırmalar gösteriyor ki, sadece yapılan okumadaki kelimelerin seslendirilmesi değil aynı zamanda çocukla kurulan erken bağ da onların dil ve konuşma becerileri için önemli.
Minnettarlık için yapılan alıştırmalar: Jennifer, çocuğuyla birlikte dünyadaki az gelişmiş ülkeleri incelediklerini ve onların yaşamlarının kendilerinden nasıl farklı olduğunu çocuğuyla konuştuklarını aktarıyor ve ekliyor: “Oradaki insanlar her gün evlerine su taşımak zorundalar, bir kase pirinç üretmek için çok çalışmalılar ve biz gerçekten şanslıyız ki daha rahat bir yaşamımız var.” Yapılan bir araştırma gösteriyor ki, yardım edinilen kişinin karşıdakine “Teşekkür ederim.” demesi bu iki kişi arasında bir arkadaşlık bağı kurulmasını sağlıyor. Bu yüzden iyi davranışlar sergilemeyi ve sahip oldukları için minnettarlık duymayı çocuklarımıza öğretmek önemli bir nokta.
Çocuğunuzun yaratıcılık içeren konuşmalarını takip edin: Elizabeth, çocuğunun bir gün karada yaşayan bir ahtapot olduğunu söylediğini söylüyor ve ekliyor: “Ona kızmak, bunun aptalca olduğunu söylemek ya da böyle bir şeyin var olmadığını söylemek yerine karada bir ahtapotun nasıl yaşayabileceğini sordum. Başka türlü aramızda bir dialog kurulması zordu. Ben bu tarz konuşmaları ‘Evet, ve…’ konuşmaları diye adlandırıyorum ve bütün zamanımı kızıma ayırıyorum. Doğaçlama konusunda dersler almıştım, bu yüzden bir kişiyle konuşurken onu susturmayıp onaylarsanız konuşmanın ayrıntılı bir hale geleceğini biliyordum. Bu yüzden de çocuğumla konuşurken bu düşüncelerle hareket ediyorum.” Araştırmalar gösteriyor ki içsel yerine dışsal düşünmeleri çocuklarda yaratıcılığı geliştiren bir etmen ve onları “burada ve şimdi” tabanlı düşünmelerinin ötesine taşıyor.
Masa oyunları (Board Games) oynamak: “Çocuğumla masa oyunları oynayarak nasıl kibar bir biçimde kaybedilip kazanılacağını ona gösteriyorum, aynı zamanda onun elektronik aletler olmadan eğlenmesini sağlıyor ve stratejik düşünme becerilerini geliştiriyor” diyor Whitney. Aslında bunun kazandırdıkları eğlence ve takım oyunundan daha fazla. Gelişimsel Psikoloji derslerinde yayınlanan bazı makaleler bu tarz oyunların yararlarına dikkat çekiyor. Benim kişisel tercihim olan Monopoly, olasılıkları hesap ettiğiniz, şans kartlarına ve paranıza dikkat ettiğiniz bir oyun. Blok ve puzzle da çocuklarda uzamsal zekayı geliştiren oyunlar olarak dikkat çekiyor.
Doğayı keşfetmek: Karrson çocuğuyla yaptığı en önemli aktivitelerden birinin yürüyüşte ya da parkta oynarken doğayı keşfetmek olduğunu söylüyor. Doğayı keşfetmek gerçekten de çocukların ruhsal gelişimleri için çok önemli. Bu sayede çocuklar kendilerini daha canlı ve dingin hissediyorlar. Haftada 5 ile 10 saat arası dışarıda oynayan çocukların dünyayla ruhsal anlamda daha sağlam bağlar kurdukları ve doğayı koruma konusunda sorumluluk duygularının geliştiği biliniyor. Doğa eksikliği gerçekten sağlıksız bir şey ve çocukları kötü etkiliyor. Çocuklar gerçekten de dışarıda daha fazla vakit geçirmeliler. Kızımın okulunda günde en az iki kere ara veriliyor. Dünya Sağlık Örgütü çocukların günde en az 60 dakika fiziksel aktivite yapmaları gerektiğini söylüyor. JAMA’de yayınlanan yakın zamandaki bir araştırmaya göre, okuldayken dışarıda daha fazla olmak çocukları hastalıktan koruyan bir etmen.
Kibarlığı Öğrenmek: “Bizler küçük kalpler kesip evimizin her tarafına bunları koyuyoruz ve bu sayede kibar olmamız gerektiğini hatırlıyoruz.” diyor Sarah. Kibar davranan çocuklar mutlu oluyorlar ve akranlarından daha fazla kabul görüyorlar. Anneleri stres altındayken onlarla yemeğini paylaşan ya da onları kucaklayan çocukların annelerini mutlu ettiklerini araştırmalar gösteriyor. Öğrencilere akranlarına nasıl kibar davranmaları gerektiğini sorgulatarak, öğretmenler bütün sınıfı bir araya getirebilir ve sınıfta zorbalık oluşmasını önleyebilir.
Bebeklerle Konuşmak: Sharon çocuklarıyla bebekliklerinden beridir konuştuğunu söylüyor. “Sadece konuşmayı öğretmek için değil, fakat eğitimsel gelişimlerini sağlamak ve onlarla bağlantıyı koparmamak için her gün konuşuyorum.” Gerçekten de yapılan bir araştırma bebeklerde beynin kelimeleri oluşturmak için sahip olduğu altyapının gelişmesinin bebeğin konuşmaya başlamadan önce olduğunu gösteriyor. Bu yüzden bebeğiniz cevap veremese bile onunla konuşmak gerçekten önemli.
Hangisini uygularsanız uygulayın çocuğunuzla okul dışı aktiviteler yapmak ve kaliteli vakit geçirmek gerçekten gayret sarf etmeniz gereken bir sorumluluk. Birçok araştırma sizin ortaya koyduğunuz çaba ve çocuğunuzun başarısı arasında bir ilişki olduğunu kanıtlıyor, hangi sosyal çevreden geldiğinizin çok da önemi yok.
Diğer bir deyişle, konu ebeveyn olmaya geldiği zaman, gerçekten ebeveyn olmalısınız.
Mert Kobaş