Başarıya Giden Yol:Çocuğum Nasıl Daha Başarılı Olur?

Paylaş

 

Nasıl başarılı bir çocuk yetiştiririm?Ebeveynler olarak, çocuklarımıza aferin demeyi seviyoruz. Çocuğumuz okulda, evde veya herhangi bir aktivitede başarılı olduğunda, ona “Ne kadar zekisin”, “Çok yeteneklisin”, “Muhteşemsin!” gibi övgülerde bulunuyoruz. Çoğunun altında yatan dinamik ise ebeveynlerin zihinlerindeki “Çocuğum nasıl daha başarılı olur?” sorusu.

Peki, bir çocuğun başarısını takdir etmek onun için iyi midir? Muhtemelen. Gösterilen başarı kadar, hatta daha da fazla başarıya giden yolda gösterilen çaba takdir edilmelidir. Fakat yapılan övgüye/takdire göre çocuk üzerinde yaratılan etkiler değişiyor. Hatta bazı övgüler/takdir edilmeler gerçekten can yakıcı olabiliyor.

Yetenek mi Çaba mı?

Stanford Binet Zeka Testi’ni yaratıcısı psikolog, Lewis Terman, 1921 yılında 1528 kişiyi takip etmeye başlamıştı. Katılımcılara her 5 ve 10 yıllık aralıklarla bazı anketler yollanmıştı. (Bu katılımcılar bugün 80-90 yaş aralığında olan erkeklerden oluşmaktaydı.) Melita Oden 1968’de bu katılımcılardan en başarılı ve en az başarılı 100’er kişinin durumlarını karşılaştırmış. Bireylerin başarıları entelektüel kapasite gerektiren bir işe sahip olma olarak tanımlanmıştır.

Sonuçlara göre;

– Her iki gruptaki katılımcıların da zeka seviyelerin neredeyse özdeşti; fakat bireylerin günlük hayatlarında büyük farklar vardı.

– Günlük hayatlarında daha işlevsel olan kişiler, “başarılı olabilmek için hırs, sabır ve arzu” içindedirler. Kısacası yeteneğin ancak çabayla desteklendiğinde daha etkili sonuçlar doğurduğu bulunmuştur.

Cevap: Çaba √√

Başarıya Götüren Mizaca Nasıl Sahip Olunur?

Başarıya giden mizaca nasıl sahip olunur?Burada mizaç özelliklerinin zeka seviyesinden (IQ) daha önemli olabileceğini görüyoruz. Acaba mizaç özellikleri onarılamaz veya değiştirilemez mi? Çocuklar kendine özgü kişilikleriyle mi doğarlar? Mizaç özelliklerinin yüklenebildiği veya en azından güçlendirebildiğini söyleyen bazı ikna edici bilim dalları bulunmaktadır.

ABD’li araştırmacı psikolog Carol Dweck, Claduia Meller ile birlikte 1990’ların sonunda övgünün eğitim üzerindeki etkilerini araştırmıştır. Araştırma sonuçları şunları göstermektedir:

– Zekanın veya yeteneğin övülmesi, çocukları gerçekten daha az ısrarcı, daha az güvenli ve daha az dayanıklı yapar. Çünkü zeka ve yetenek kontrol edilebilecekleri şeyler değildir. Karşılaştıkları her zorlu durum, onların zeki veya yetenekli etiketlerine ve bu yönlerine olan güvenlerini sarsan bir yüzleştirme olur.

– Çocukların bir alandaki gelişmelerini ve çabalama sürecini (çabası, sıkı çalışması, strateji belirlemesi ve odaklanması gibi) takdir etmek, onların kararlılıklarını, dayanıklılıklarını ve başarı durumu olumlu etkiler.

– Özellikle çocukların ve ergenlerin, beyin, kişilik ve mizaç özellikleri esnektir, uyumlu ve değişikliğe açıktırÇocuğumu nasıl övmeliyim?.

– Takdir etme ve övme, eğitim ve hayat başarısıyla bağlantılı kişilik özelliklerini geliştirebilir. Bu sadece sürecin, yaklaşımın ve gelişmelerin takdir edilmesiyle olur. Çünkü sadece bunlar çocuğun kontrol edebileceği ve tekrarlayabileceği şeylerdir.

– Takdir ederken dikkat edilmesi gereken diğer unsur da neden-sonuç ilişkisi yerine çaba-sonuç bağlantısı kurmaktır.

– Her zaman ‘Bu sefer daha iyiydin’ söylemi, ‘En iyisi sensin’ söyleminden daha etkili sonuç verir. ‘Bu sefer daha iyiydin.’ söylemi, çocukları diğerleriyle karşılaştırmak yerine sadece ona ve onun sürecine odaklandığınız mesajını verir. Bu söylemle çocuklar desteğinizi ve güveninizi hissetmeye devam eder ve sizleri zihinlerinde duygusal bir sığınak olarak muhafaza ederler.

Cevap: Mizaç onarılamaz ve etkili övgü başarıya götüren mizaç özelliklerini inşa eder.

Ve unutmayın gösterdikleri başarıları en çok  bilmesi ve kabul etmesi  gerekenler çocuklarınızın ta kendisi.  Çocuklarınızın kat ettikleri yolların ve gösterdikleri gelişmelerin görülmesi en çok onlar için gerekli ve değerli. Elde ettikleri başarıda siz ebeveynlerin de payı olsa da, bu başarı en çok onların! Bırakın konu komşu veya  iş arkadaşınız çocuğunuzun başarılarını bilmesin.  Çocuklarınızın olumlu özelliklerini, çabalarını, süreçteki yaşantılarını görün, gördüğünüzü gösterin, onu destekleyin, takdir edin. Sağlıklı bir kişilik gelişimi ve özgüvenli bir birey olmasına yardım edebilmek (anne-babaların en büyük arzularından biri olan) için bu şart.

Derleyen: Uzm. Klinik Psikolog Cansu Torun

Çeviri: The Surprise Science of Praise – Huffpost Education

 

Facebook Yorumları
Paylaş

Yorum Yazın:

E-posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

Mobile Sliding Menu

Wordpress Social Share Plugin powered by Ultimatelysocial