Ebeveyn olmak zor zanaat. Anne ve babalar çocukları için en iyisini dileseler de, bazen kendi geçmişlerinden kaynaklı, çocuklarına istemeden yanlış mesajlar verebiliyorlar. Ebeveyn olmak adlı bu serimizde, anne ve babaların çocuklarına ister istemez verebileceği 6 yanlış mesajı paylaştık.
Sürekli geleceği düşünen bir zihin, daha yoğun kaygı ve korku duymaya eğiliminde olur. Çocuklar bugünde kalabilmeyi öğrenirlerse, ileride daha başarılı olma ve hayattan daha fazla keyif alma ihtimalleri artar. Çünkü insanoğlu daha az kaygı ve stres altındayken daha hızlı öğrenir, daha yaratıcı düşünebilir ve problemlere daha etkili şekilde çözüm getirebilir. Bu yüzden çocuklarda o an için üzerinde çalışılan hedeflere odaklanmak daha iyidir. O hedefler tamamlandıktan sonra sıradaki hedefe yoğunlaşılabilir.
Biz yetişkinler stresi başarılı bir hayatın kaçınılmaz bir parçası olarak görüyoruz. Çocuklara da bir programdan diğerine koşturdukları, oyun oynamaya neredeyse hiç zamanlarının kalmadığı, dolu ajandalardan oluşan bir hayat sunuyoruz. Bu yüzden her şey performansa dönüşüyor: çocukların notları, kadınların anneliği, babaların babalığı. Sanki ancak yaşamlarımızı bir nebze olsun sadeleştirdiğimizde, işten/okuldan arta kalan zamanlarda yapılan yoga ve meditasyon veya oynanan oyunlar bizi yumuşatmaya başlayacak.
Çocuklar için sıkılabilmek önemli bir beceridir. Sıkılan çocuk kendini oyalamanın yollarını arar ve yaratıcılık o noktada devreye girer. Ancak yoğun ajandası olan çocukların sıkılmaya pek zamanları olmaz, ajandaları gereklilik kipleriyle doludur. Hal böyle olunca tükenmişlik hissi, çocukluk döneminde ilk sinyallerini vermeye başlar. Bu yüzden çocuklarınıza düzenli şekilde boş zaman bırakın, onları tanımlayan şeyler sadece yaptıkları olmasın. Çocuğunuzun kendi istediğini yapmasına izin vermek onun kendini tanıması ve kendisiyle ilişki kurması açısından da çok önemli olacaktır.
Ebeveynler çocuklarına daha iyi bir gelecek hazırlamak için çoğunlukla çocuklarının başarılı olduğu bir alanı seçip o alanda devam etmesini isterler: ‘sporcu çocuk’, ‘sözelci kız’ gibi. Fakat Stanford Üniversitesi’nde Carol Dweck tarafından yapılan bir araştırma, bu tutumun çocukların tüm benliğini kapladığını, bu yüzden yeni şeyler denemekten veya daha az başarılı olduğu aktiviteleri yapmaktan kaçındıklarını ve başarısızlıklarla, engellerle yüzleş
Peki ebeveyn olarak ne yapabilirsiniz? Çocuğunuzu güçlü ve güçlü olmayan yanlarıyla kabul etmeye çalışın, çünkü çocuğunuz bir bütün. Onun başarılarını takdir etmekten kaçınmayın, ancak tek gündeminiz de başarılı olduğu alanlar olmasın. Yeni ve farklı deneyimleri denemesi konusunda onu teşvik edin.
Kendimizin farkında olmak, kendimizi arada bir eleştirmek ama bu süreci yoğun sabotaja dönüştürmemek ideal plandır. Ancak daha çok zayıflıklarımıza odaklanırsak, güçlü yanlarımızı görmezden gelme ve kendimizi sabote etme eğiliminde oluruz. Bu yüzden çocuğunuza zayıf yanlarını saklamasının gerekmediğini, güçlü olduğu alanlar ile zayıf olduğu alanların kendi içinde bir denge oluşturduğunu vurgulamayı unutmayın. Ona başarabileceği sorumluluklar verin, her alanda sonuçtan ziyade çabasını takdir edin.
Adam Grant Ver ve Al adlı kitabında çevremizdeki kişilere karşı özenli davrandığımızda ve destekleyici ilişkiler (iki taraf için de) yarattığımızda, uzun vadede daha mutlu ve başarılı bir insan olabileceğimize değiniyor.
Çocuklar doğal olarak şefkatli ve kibardırlar. Psikolog Jean Twenge Ben Kuşağı adlı kitabında, genç insanların giderek daha fazla ben odaklı olmaya başladıklarına yer verir. Bu yüzden ancak doğuştan gelen ötekinin hislerine özen göstermeye ve kendimizi ötekinin yerine koymaya devam etmek kurtlar sofrasına dönen bu dünyayı yaşanabilir hale getirebilir.
Uzm. Klnk. Psk. Cansu Torun
Kaynak: Psychology Today-6 Pieces of Bad Advice We Give Kids