Birçok aile, çocukları için ilk defa psikoterapi hizmeti almaya geldiğinde, psikologlarına şu tarz sorular yöneltebiliyorlar: “Biz de evde oynuyoruz, sizinle oynamaya neden ihtiyacı olsun ki?” Ya da, “Sizin burada çocuğumuzla oynadığınız oyun, bizim evde onunla oynadığımızdakinden nasıl farklı olacak?” Bu sorular, belki de ilk defa çocukları için ruh sağlığı hizmeti veya psikolojik danışmanlık alacak aileler için oldukça anlaşılır. Bu paylaşımda, aileler için oyun terapisinin psikolojik hedeflerini ve çocukla nasıl bir çalışma olduğunu anlatan bir yazı hazırladık.
– Oyun terapistiyle oynanan oyun, belli bir yer ve zamanda oynanır.
– Terapistle oynanan oyun, çerçeve (aynı yer, aynı zaman, aynı terapist, aynı ilişki)den dolayı belli bir başlangıç, gelişme ve sonuç içerir.
– Oyun terapisindeki asıl amaç çocuğa bilgi öğretmek değildir, bu yönüyle terapist öğretmenden ayrılır.
– Oyun terapisti, çocuğa bir şey empoze etmez, “bugün bununla oynayacağız” demez, aksine çocuğu özgür bırakır ve onu takip eder. Sadece çocuk kendine, terapiste ve/veya odadaki oyuncaklara zarar vermeye başladığında, çocuğu durdurur.
– Oyun terapisti, oyunun bilimsel dilini okuma konusunda uzmanlaşmıştır. Çocuğun kurduğu oyundaki temaları, temalar arasındaki geçişleri, oyundaki duyguları, karakterleri oyunun dili üzerinden gözlemler ve okur.
– Oyun terapisti, çocuğun süreç içindeki tüm oyunlarını zihninde tutar ve parçaları birleştirir.
– Terapi odasında oyun öylesine oynanmaz, bunu fark eden çocuk da –bazen bilinçli bazen bilinçdışı şekilde- bir şeyleri anlatmak için oynamaya başlar.
– Psikodinamik yaklaşımlı oyun terapisi yapan uzman, terapi odasında oynanan/oynanmayan oyunlar ve içerikleri, istisnai durumlar dışında gizlilik ilkesine bağlı olarak kimseyle paylaşılmaz. Bu, çocuğun ayrı bir birey olması ve iç dünyasının özel olmasıyla yakından ilgilidir. Terapist, aileye süreç içindeki gelişmelerden haberdar eder. Örneğin terapist, “Ali bu aralar tekrar tekrar yanardağ yapıyor.” demek yerine “Ali’nin öfkesini getirebildiğini gözlemliyorum.” der.
Genel olarak bakıldığında, oyun terapisi çocuklara şu konularda yardım eder:
Uzm. Klinik Psikolog Cansu Torun