Çocuk Dehalar Nasıl Keşfedilir?

Heidi Hankins kitaplarıyla poz veriyor.

Çocuk Dehalar Örneği: Heidi Hankins

Deha kız Heidi Hankins’in haberi Türkiye’de de birçok haber kanalında verildi. Minik Einstein diye adlandırılan bu tatlı kızın IQ su 159- Einstein’ınkinden sadece bir puan düşük ve kendisi dahiyane birçok zekanın buluştuğu MENSA adlı kuruluşun en genç üyesi. Babasının söylediğine göre küçük kız her zaman entellektüel birşeyler yapmak istemiş, daha yeni doğduğunda konuşmak için çabalamış, 1 yaşını bitirdiğinde geniş bir kelime haznesi varmış ve büyük bir şevkle Oxford Reading Tree’nin bütün 30 kitabını 2 yaşına geldiğinde bitirmiş.

İnanılmaz değil mi? Ama Heidi’nin hikayesi şu soruyu akıllara getiriyor… Deha çocuklukta keşfedilebilir mi?                  

Çocuk Dehalar Nasıl Keşfedilir?

Bu konuda 90’ların başından beri psikolojik araştırmalar var. Örneğin bir araştırmada Joseph Fagan ve meslektaşları 7-12 aylık bebeklerin yeni resimlere ilgisini ölçen bir deney yapmışlar. Daha sonra bebeklerin eski baktığı resimlerle yeni resimleri birleştiren bir grup yapmışlar ve bebeklerin eski resimlere ne kadar süre baktığını ölçmüşler. Bunun arkasındaki fikir şu: Daha zeki bebekler daha önce gördükleri resimlerden daha çabuk bıkıp, daha kısa bakacaklar. Bu bebek grubuna 21 yaşına geldiklerinde IQ testi yapılmış ve okul başarılarına bakılmış. Sonuç şu ki, 7-12. ay arasında verilen dikkat testi, hem yetişkin IQsunun hem de okul başarısının güçlü bir öngörücüsü. Daha da ilginci, bu sonuçların ebeveynlerin eğitim seviyesiyle hiçbir alakası yokmuş. Basit bir resimli dikkat testinin yetişkin IQsunun bu kadar iyi bir prediktörü olması müthiş birşey tabii ki.

Diğer veriler de şunu gösteriyor. 3 yaşında yaptırılan IQ testi 21 yaşında yapılan IQ testinin sonuçlarını yüksek derecede öngörüyor. Ayrıca 3 yaşında yaptırılan IQ testi okul başarısının da güçlü bir öngörücüsü. Bu demektir ki çocuklarının gelecekteki okul performansını merak eden anne babalar çocuklarına küçük yaşta IQ testi yaptırabilirler. Yalnız unutmamak gerekir ki, her araştırmada olduğu gibi sonuçlar kesin değil. Yani çocuğunuzun IQ beklenenin altında çıktı diye gelecekte illa ki başarısız bir öğrenci olacak değil. Tersine, çevresel faktörler zeka gelişiminde büyük rol oynuyor.