Bryan Lewis Saunders adlı Amerikalı bir sanatçı, kendi üstünde oldukça değişik bir deney yapar: Her gün farklı bir psikiyatrik ilaç alıp, bu ilaçların etkisi altındayken kendi portrelerini çizer. Sanatçının websitesine baktığımda, bu deneyini hala sürdürdüğünü, ancak her gün farklı ilaç kullanmaktan tıbbi raporların beyninde hafif zarar gözlemlediğini söylüyor. Ayrıca sanatçı son günlerde kendini oldukça yorgun hissediyormuş. Bu yazıda, ressamın çeşitli psikiyatrik ilaçlar kullandıktan sonraki portrelerini ve bu psikiyatrik ilaçların etkisini kısaca bulabileceksiniz.
*Önemli not: Resimler size ilaçların etkisine dair birebir fikir veremez, çünkü aslında sanatçının kullandığı ilaçların birçoğu etkisini düzenli kullanımdan sonra göstermektedir. Ayrıca ilaçların ardarda kullanılmasıyla birlikte sanatçı ilaçların beklenen etkisinden farklı duygusal durumlar yaşamış olabilir. Bu ilaçların hepsi doktor reçetesiyle alınmaktadır. Sanatçının yaptığı deneysel çalışma kişinin ruhsal ve fiziksel durumu için son derece tehlikelidir.
1. Abilify: Genelde bipolar bozukluk, majör depresyon, şizofreni ve otizme bağlı öfkelenmenin tedavisinde kullanılan psikiyatrik ilaçtır. Yan etkileri arasında kilo alma, uykululuk durumu ve titreme nöbetleri bulunur.
2. Zoloft: SSRI sınıfında bir anti-depresan türü. Yetişkinlerin majör depresyon tedavisinde, hem çocuklar ve hem yetişkinlerin ise obsesif-kompülsif bozukluk, panik ve sosyal kaygı tedavilerinde kullanılır. 2011 senesinde Amerik’da doktorlar tarafından en çok yazılmış ilaçtır. 37, 208,000 reçetede kullanılmıştır. Uykusuzluk, mide bulunatısı, ve cinsel fonksiyonda bozukluklar yan etkileri arasındadır.
3. Xanax: Xanax, birçok farklı kaygı/anksiyete bozukluklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Bunlar arasında genel kaygı bozukluğu, sosyal kaygı bozukluğu ve panik bozukluk bulunmaktadır. Xanax, sedatif, kasları rahatlatıcı, kasılmaları azaltıcı (antikonvulsif) ve unutturucu (amnestik) etkiler taşımaktadır. Uykululuk hali, unutkanlık ve konsantrasyon sorunları sık görülen yan etkileri arasındadır.
4. Trazodone: SARI sınıfında bir anti-depresan türü. Trazodone’un kaygı yatıştırıcı ve uyku getirici (hipnotik) etkileri bulunmaktadır. Görmede bozukluklar, baş dönmesi ve damak/ağızda kuruluk sık görülen yan etkileri arasındadır.
5. Risperdal: Genelde şizofreni ve şizofreni tipi bozuklukların (şizoid duygulanma), bipolar bozuklukta manik durumun ve otizmde öfke nöbetlerinin tedavisinde kullanılır. Risperdal atipik antipsikotikler arasındadır. Atipik antipsikotiklerin en önemli özelliği tipik antipsikotiklere göre, kullanan hastada Parkinson’s, titreme nöbetleri ve vücut kasılmaları gibi motor bozukluklara daha az yol açmaktadır. Risperdal’in (risperidone) yan etkileri arasında, çok kilo alma en sık gözlenenlerdendir.
6. Klonopin: Klonopin, benzodiazepin grubuna ait, kasılma azaltıcı (antikonvulsif), kas rahatlatıcı, sedatif ve hipnotik etkileri bulunan bir ilaçtır. Sıklıkla epilepsi hastalarının krizlerini azaltmada kullanılır. Ayrıca, panik bozukluğun ve kaygı bozukluklarının tedavisinde etkili bulunmuştur. Uykululuk hali, zihinsel işlevlerin azalması ve bazı durumlarda yoğun mutluluk (euphoria) yan etkileri arasındadır.
7. Ambien: Insomnia (uykusuzluk) sorununun ve bazı beyin bozukluklarının tedavisinde kullanılan ilaç. Etkisini hemen gösterir (15 dakika) ve 3 saatlik bir yarı-yaşamı vardır. Ambien, uykuyu başlatmakta etkiliyken, uykulu hali sürdürebilmedeki etkisi kanıtlanmamıştır. Kaygı bozukluklarının tedavisinde kullanılan ilaçlar gibi bir etkisi vardır. Baş ağrısı, halisünasyonlar, ve yoğun mutluluk (euphoria) yan etkileri arasındadır.
8. Adderall: Amfetamin tuzlarından elde edilen Adderall, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve narkolepsi tedavisinde kullanılan bir psikiyatrik ilaçtır. Uzun zamanda etkili ve kısa zamanda etkili olmak üzere iki versiyonu vardır. Çalışan hafızaya etki ederek, kullanan kişinin iş yapma performansını etkiler. Adderall, çok etkili bir ilaç olmakla birlikte, Amerika’da eğlence için yasal olmayan kullanımı, özellikle de üniversite öğrencileri arasında, oldukça yüksektir. Kokainin etkilerine benzer şekilde libidoda artış, yoğun mutluluk ve aşırı konsantrasyon gibi yan etkileri bulunabilir. Karın ağrısı, sivilce, kalpte ritim bozukluğu ve kusma ise sık görülen diğer yan etkileri arasındadır.
Bu ilaçlar kesinlikle sanatçının yaptığı şekilde ‘eğlence’ veya deneysel amaçlı kullanılmamalıdır. Eğer bu ilaçların kullanımını gerektiren bir psikolojik/psikiyatrik rahatsızlığınız olduğunu düşünüyorsanız, kesinlikle bir psikiyatra başvurunuz. İlaçların bu yazıda belirtilen kullanımı ve yan etkileri kapsamlı değildir, eğer sorularınız varsa bu sorularınızı bir psikiyatra yöneltmek en doğrusudur.
Sanatçının diğer resimleri için: The Chive
Referans: Wikipedia
Herkese güzel Pazarlar dilerim.