“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?” “Kaygı ile Nasıl Başa Çıkılır?” yazımızın devamı niteliğinde, size günlük hayatta kaygılandığınızda yardımcı olacak adımları sunmaktadır.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
1)- Yeşil yiyecekleri tercih edin.
Beslenme şekliniz kaygıyı etkiler. Bir bardak yeşil smoothie sizi sakinleştirebilir.
Günlük sebze ihtiyacınızı karşılamak için bu farklı ve lezzetli tarifi deneyin: Bir muz veya yeşil elma, bir demet lahana, dilimlenmiş zencefil, salatalık dilimleri, birkaç buz küpü ve bir bardak suyu blendera ekleyin. Protein miktarını arttırmak için yumurta, yoğurt, kuruyemiş veya protein tozu ekleyebilirsiniz.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
2) Her duygunun hakikat olmadığını kendinize hatırlatın.
Bir psikoterapist olarak çalışmanın belki de en zorlayıcı yanlarından biri hastanızın yoğun kaygısını dinlerken aslında bunun sıklıkla, hayat boyu sürecek ve kişiyi paralize edecek bir duygu durumu olmadığını bilmektir. Olumsuz düşünceler olumsuz duygulara neden olur. Bunu çözmek biraz zordur, çünkü olumsuz düşüncelerimizin çoğu otomatik ve derinden içselleşmiştir, bilinçaltına dayanır.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
3) Olumsuz hallerinize izin verin ancak bunun gelip geçeceğini de bilin.
Düşüncelerin çoğu zaman duygulardan önce geldiğini unutmayın. Olumsuz düşünceler olumsuz duygulara, olumsuz duygular ise olumsuz davranışlara yol açar. Örneğin;
- Zeynep sabah uyanır ve aklına gelen ilk düşünce şudur; “Bugünkü Power Point sunumunu yüzüme gözüme bulaştıracağım. Hiç yataktan çıkmayayım daha iyi.”
- Kendini gergin, halsiz ve motivasyonsuz hisseder.
- Çocuklarına yeteri kadar hızlı giyinemedikleri için bağırır.
Peki bu olumsuz duygudurumu ile nasıl mücadele edilir:
- Düşüncelerinizi düzenli aralıklarla kaydedin. Strestli zamanlarda nasıl hissettiğinize dikkat edin.
- Düşüncelerinize eşlik eden duygularınızı not edin. Sinirli, öfkeli, değersiz, mağlup gibi tek kelimelik sıfatlar düşünün.
- Gerçekliğe meydan okuyun. Evet, bu biraz zor bir görev, çünkü gerçekliğe karşı tarafsızlıktan yoksunuz. Objectif bir şekilde kişisel hayatınızı gözden geçirin ve kendinize bulunduğunuz durumla ilgili sorular sorun.
Uzun bir süre günlük düşüncelerinizi ve duygularınızı kaydettiğinizde, negatif duygularınızın çoğunun zihninizde yaratıldığını ve gerçeğe dayanmadığını görürsünüz.
İyi haber şu ki, kendinizin yarattığı bu olumsuz düşünceleri kendiniz yıkabilirsiniz.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
4) Minnettarlık duyun.
Durumunuz ne kadar kötü olursa olsun, sizden daha kötü şartlar altında yaşayan insanlar olduğunu unutmayın. Viktor Frankl’ın “İnsanın Anlam Arayışı” adlı kitabını okuyun veya gazetelere bir göz atın. Hayatınız “o kadar da kötü olmadığı için” müteşekkir olun.
Hayatınızdaki pozitif şeyleri zihinsel olarak not edin. Hayattaki her şeyin geçici olduğunu aklınızdan çıkarmayın – iyinin de, kötünün de, çirkinin de.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
5) Sorumluluk Alın.
Kaygılı Deniz veya Endişeli Görkem ile arkadaşsanız, diken üstündeki enerjinizi iyiye kullanmaya çalışın. Stresli hissettiğinizde stresle başa çıkmanın daha sağlıklı yolları üzerinde çalışın.
Kaygınızın sorumluluğunu almak için:
- İçinizde kalan yapıcı yanınızı bir arkadaşınızla paylaşın.
- Arkadaşınız ve sizin için uygun birkaç strateji seçin.
- Müsaitken birbirinizi aramayı planlayın.
- Olumlu değişikler gözlemlediğinizde bundan birbirinize bahsedin.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
6) Dışarı çıkın (O an istemeseniz bile…)
Sosyal kaygıya yatkınsanız, sosyalleşmek için özellikle uğraşıp zaman ayırmanız çok önemli. İçe dönük bir insan olmakla ilgili hiçbir sıkıntı yok, ancak başkalarıyla iletişim kurmanın gerektiği bir dünyada yaşıyoruz. Ayrıca içeriye kapanmanın kendine özgü bir sarmalı var: Dış dünyaya kendimizi kapattıkça, içeride kalmak için daha da çok kurgularımız oluyor. Örneğin, “Zaten kimse beni aramıyor.” gibi.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
7) Kaygınızın eğer fizyolojik bir sebebi var ise bunu anlamak için bir doktor ile randevulaşın.
Kaygınız son zamanlarda arttıysa veya şu sıralar hayatla başa çıkamıyorsanız, doktorunuz kaygıya neden olan tıbbi bir durum olup olmadığını belirleyebilir. Bir tam kan sayımı isteyin ve semptomlarınız konusunda doktorunuza dürüst olun.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
8) Sizin ihtiyaçlarınıza uygun olduğunu düşündüğünüz bir terapist ile görüşme ayarlayın.
Kimse kötü hissetmeyi hak etmez. Kaygınız dayanılmazsa, en iyi yardımı size nitelikli bir terapist sağlayabilir.
Tavsiye için güvenilir bir arkadaşınıza veya meslektaşınıza danışabilirsiniz.
Unutmayın ki, bugün ruh sağlığı alanında çalışan kişilerin farklı yönelimleri olabilir. Bu yönelimlerden biri veya birkaçı sizin için uygunken, bir başkası uygun olmayabilir. Bu yüzden, bir terapistle çalışmaya karar vermeden önce, birkaç psikoterapistle öngörüşme yapmanızı öneririz.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
9) Egzersiz yapın!
Egzersiz, doğanın kaygı önleyici ilacıdır. Araştırmalar; zihni temizlemeyi ve geceleri huzurlu uyumanızı sağlamanın yanı sıra düzenli egzersizin endişe bozukluğunun yıpratıcı etkilerini azalttığını gösteriyor.
“Çok Kaygılanınca Ne Yapmalı?”
10) Kaygınızın varlığını kabul edin.
Anne babanızdan “kaygı genini” almış olsanız da, kaygı yaşam tarzının bir parçası olasa da kaygınızla savaşmak yerine varlığını kabul edin.
Bu pes etmekle alakalı değil. Huzurunuzu sağlayabilmek için her gün kaygınız üzerine çalışmanız gerektiğini anlayın.
Unutmayın ki, kaygı bir semptomdur – ve size daha iyi bir yaşam sürebileceğinizin hatırlatıcısıdır. Dolayısıyla, kaygınıza karşı vurdumduymaz bir tavır takınmaktansa, kaygınıza dair duyarlılığınızın yüksek olması, ruhsal olarak daha iyisini aradığınızın ve ruhsal olgunluğunuzun bir göstergesidir.
Kaynak: Psychology Today
Çevirmen: Zeynep Karababa
Editör: Ayşe Canan Altındaş